Land van Saeftinghe

Bron: PZC, maandag 29 december 2008

'Pleiten voor afplaggen Saeftinge is misleiding'

door Rinus Antonisse

Hoe ziet de toekomst van Saeftinge eruit? Directeur Marten Hemminga van stichting Het Zeeuwse Landschap zucht eens diep. "Het voortdurend naar voren brengen van het grootschalig afplaggen van Saeftinge is een vorm van misleiding. Het is een perspectiefloze weg en géén oplossing voor het natuurherstel Westerschelde.''

Niet gehinderd door de feiten brachten de boerenorganisatie ZLTO en stichting De Levende Delta opnieuw het afgraven van het Verdronken Land van Saeftinge in als alternatief voor het onder water zetten van de Hedwigepolder. Zowel de commissie Maljers als de commissie Nijpels wezen die oplossing - gesteund door wetenschappelijk onderzoek - naar de prullenmand.

Toch wil de Tweede Kamer er nog maar eens een hoorzitting tegenaan gooien. Dat verandert niets aan de feiten, merkt directeur Marten Hemminga van Het Zeeuwse Landschap, eigenaar en pachter van Saeftinge, op.

"Vorig jaar hebben we een nieuw beheerplan opgesteld voor de periode 2009-2020. Dan kijk je nog eens goed hoe het met de natuur in Saeftinge is gesteld en wat je wilt met het beheer in de toekomst. Onze uitgebreide gegevens wijzen uit dat met het ouder en hoger worden van Saeftinge de natuurwaarden niet minder worden. Integendeel, het aantal soorten broedvogels is in tien jaar toegenomen van 51 naar 64. En bij 70 procent van de soorten nemen de aantallen toe."

Hemminga wijst erop dat de beweiding een effectieve manier blijkt te zijn om de plantengroei te bevorderen. "Op de onbeweide delen vinden we een kleiner aantal soorten dan op de beweide. In de begraasde delen zijn er meer dan 20 soorten en dat is voor een schor een fors aantal. Daarom kiezen we voor uitbreiding van de beweiding in het oostelijk deel."

Volgens de directeur van Het Zeeuwse Landschap ontwikkelt de natuur in Saeftinge zich nog steeds heel positief, zowel op de lage als de hoger opgeslibde delen. "Elke vierkante meter is nog steeds onderhevig aan overspoeling, zij het de hogere delen incidenteel. Saeftinge is voor 100 procent onderdeel van het Schelde-estuarium."

Hij erkent dat door de natuurlijke ophoging sprake is van enige verzoeting (vooral door regen) en daardoor rietvorming, met name in het oostelijk deel. Dat vindt Hemminga echter geen bezwaar, maar een pluspunt. "Overigens groeit er op nog maar drie procent van de totale oppervlakte riet. Dat valt dus reuze mee en we zien ook geen aanleiding om in te grijpen. Het riet is een onderdeel van het palet aan leefgebieden en vegetatietypen. Er is niks mis mee als een deel uit riet bestaat en je kunt het trouwens sturen met beweiding. We willen al die leefgebieden houten, laag, middelhoog, hoog - met bijbehorende vegetatietypes en vogelsoorten."

Afgraven van het gebied is de ene natuur vernietigen om een andere te krijgen. Dat is geen duurzame oplossing, beklemtoont Hemminga. "We kiezen voor een ontwikkeling van Saeftinge door natuurlijke processen en niet voor grootschalig ingrijpen." Hij verzekert dat Het Zeeuwse Landschap zich tot het uiterste - het Europese Hof - tegen afgraven zal verzetten. De directeur voelt zich daarbij gesteund door Europese regels, die ook in de Nederlandse wetgeving verankerd zijn.

'Zware juridische obstakels' maken het sowieso onmogelijk Saeftinge te verlagen, geeft Hemminga aan. Het gebied is onderdeel van Natura 2000, het Europese netwerk van bijzonder waardevolle gebieden. De Vogel- en Habitatrichtlijnen zijn van toepassing. Voor afgraven wordt alleen toestemming verleend als geen schade optreedt, aldus Hemminga.

Alleen als sprake is van een 'dwingende reden van groot maatschappelijk belang' mag er in Saeftinge door afplaggen schade worden berokkend. Maar die moet dan wel weer gecompenseerd worden. Hemminga: "Hoe ga je dat compenseren? Dan moet je elders een groot gebied zien te vinden. Mede door de Europese regelgeving hebben de commissie Maljers en de commissie Nijpels Saeftinge als optie opzij geschoven." Daarom begrijpt hij niet dat ZLTO en De Levende Delta er toch op blijven tamboeren. "Zij moeten zich toch ook die juridische problemen, die heel reëel zijn, realiseren."

Directeur Hemminga zucht andermaal. "Het is alleen maar politiek. De experts hebben gesproken. Twee commissies zijn er duidelijk over. Het is onjuist het werk van de commissies als onvoldoende te kwalificeren, omdat de uitslag van de onderzoeken je niet bevalt."

Hoewel voorzien was dat CDA-minister Verburg van Landbouw en Natuur nog voor Kerstmis de knoop over natuurherstel zou doorhakken, is dat niet gebeurd. Ook de hoorzitting moet nog gehouden worden.

Vindt Hemminga die een zinvolle zaak? De directeur van Het Zeeuwse Landschap geeft geen krimp en houdt zich op de vlakte. "Daar ga ik niet over."


Het Zeeuwse Landschap heeft geen oog voor de échte problemen!

door de webredacteur, 29 december 2008

ZIERIKZEE - Het Zeeuws Landschap met zijn zuchtende directeur gaan voorbij aan de maatschappelijke gevolgen van de natuurmaat-regelen in Zeeland en ontwikkelingen in het algemeen.

Dat is het probleem van de milieubeweging in zijn algemeenheid. We hebben dat gezien bij de kokkel- en mosselvisserij.
Juridisch
zou Marten Hemminga nog wel eens gelijk kunnen hebben, maar in een complex project over de toegankelijkheid, natuurlijkheid en veiligheid van de Westerschelde spelen andere, belangrijkere factoren dan het juridisch gelijk een rol.
Zoals altijd, negeert Marten Hemminga het ontbreken van draagvlak voor ontpolderen, want dat is het alternatief als je Saeftinghe niet gedeeltelijk wilt afplaggen. En ontpolderen leidt tot een gigantische....

Koehandel in Middelburg, Hulst en Sluis
Het rijk heeft de medewerking op provinciaal en gemeentelijk niveau nodig om de natuurprojecten te kunnen realiseren. Als de lagere overheden tegen een project zijn, wordt daarover "onderhandeld". Dat is een eufemisme voor: "De Provincie en de gemeenten halen er uit wat er uit te halen is". Dat wordt open en bloot in de notulen en in de media vermeldt, alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. Door het dualisme echter wordt van politici verwacht dat zij volksvertegenwoordiger zijn. Maar hoe kun je volksvertegenwoordiger zijn als je je ziel aan Den Haag of de provincie verkocht hebt? Hulst is een sprekend voorbeeld.
En in Sluis werd het project Waterdunen gewoon van de gemeente afgepakt, omdat zij de belofte aan de kiezer over vrijwillege grondverwerving notabene na wilde komen.
Vervolgens werd Sluis ook nog onder curatele gesteld. (Ik kan niet overzien of daar een verband ligt)

Grondstoffencrisis
2008 zal wel eens het jaar kunnen worden, waarin de kortzichtigheid van steeds maar willen groeien in de westelijke wereld ten koste van de rest van de wereld tot staan kwam en een geleidelijke daling van het bruto nationaal inkomen ingezet werd. De meningen verschillen nu nog over hoe groot de recessie zal zijn. Volgend jaar zullen we zien hoever de recessie doorschiet en als iedereen denkt dat we de crisis te boven zijn, zal de grondstoffencrisis waarschijnlijk in verhevigde mate toeslaan. En dan gaat het niet alleen om aardolie, maar ook om koper, zink, nikkel, antimonium, zilver, platina, lood, kwik, tellurium, cadmium, fosfor, selenium en thallium. Grondstoffen waar steeds meer energie voor nodig is om ze te winnen of die er gewoon niet meer zijn. Bedenk dat in een moderne gsm-telefoon 25 scheikundige elementen verwerkt zijn, waarvan er flink wat tot de zeldzame soorten behoren.

Extravagant en decadent
In dat licht bezien is extreem veel geld uitgeven om landbouwgrond te vernietigen alleen maar voor natuur onverantwoord. Het zal wel eens één van de laatste geldverslindende projecten kunnen worden, als we (ik bedoel de Tweede Kamer) het niet alsnog tegen houden. Bij de geldverslindende projecten, die later niet nodig bleken, zullen ook wel eens de Tweede Maasvlakte en de derde verdieping van de Westerschelde kunnen gaan behoren. Wat dat betreft ben ik niet bang voor een eventuele vierde verdieping.
Het merkwaardige is dat het juist de milieubeweging (helaas is de stichting het Zeeuwse Landschap tot de milieubeweging gaan behoren) zou moeten zijn die aan de bel trekt met de stelling dat we boven onze stand en vooral niet duurzaam leven. Ze concentreren zich op de klimaatproblematiek; terwijl de komende grondstoffen schaarste hét grote duurzaamheidsprobleem zal blijken te zijn. Politici én de milieubeweging willen de boodschap dat de koek een heel eind op is niet brengen. De milieubeweging zou consequent tegen de uitbreiding van de havens in Rotterdam en Antwerpen moeten zijn. Alhoewel, voor een paar cent goedkoper producten aan de andere kant van de wereld kopen zal vanzelf afnemen. Hoe dan ook, de tijd van goedkope energie zal spoedig over zijn en tal van luxe producten zullen niet meer gemaakt kunnen worden vanwege de grondstoffenschaatste.
Symbolisch speelt de milieubeweging er mee door de ecologische voetafdruk te promoten. Maar men is niet consequent en heeft de verdieping onder voorwaarde van 600 hectare ontpoldering geaccepteerd. Het ontpolderen van goede landbouwgrond is, terwijl er mensen van honger sterven, de decadentie van het einde van een tijdperk.

Alternatieven mét draagvlak
Gedeeltelijk afplaggen van het Land van Seaftinghe heeft draagvlak
bij de bevolking én het is bovendien één van de maatregelen die het NOPSE-rapport, waar de milieubeweging zo graag aan refereert, op pagina 60 noemt als natuurherstelmaatregel in de Westerschelde. Bovendien zouden maatregelen tot verbetering van estuariene natuur elders in de Delta daadwerkelijk een bijdrage aan estuariene natuur geven.
Die maatregelen hebben de voorkeur van de webredacteur.