het Zwin

Retranchement laat van zich horen


Sluis, 22 oktober 2010. (bijgewerkt op 28 oktober 2010)
LNV (tegenwoordig ELenI geheten) was op 19 oktober jl. naar Sluis gekomen om in een informatieavond het voorontwerp van de natuurplannen voor het Zwin i.v.m. de verdieping van de Westerschelde aan de raad uit te legen. Voor 1 november moet de gemeente schriftelijke naar de minister reageren. Met vele belangstellenden toog ook de web-redacteur naar Sluis. In tegenstelling tot Hulst, waar burgers niets mochten zeggen, was door BenW en de raad van Sluis alle ruimte voor spreektijd voor burgers gereserveerd. Lees het verslag van de PZC. Of luister naar de geluidsopname van de gemeente.

Historische locatie

De vergadering vond plaats in Sluis in de oude raadzaal van het belfort, een prachtig historisch gebouw. Een Belfort was het zinnebeeld van burgertrots en gemeentelijke zelfstandigheid, schrijft Sluisonline.nl.
De huwelijken van Filips de Goede met Isabella van Portugal (in 1430) en de verloving van Karel de Stoute met Margareta van York (in 1468) vonden er plaats.
Met het verzanden van het Zwin ging geleidelijk aan ook de rijkdom achteruit en de macht van Sluis werd minder en minder. Het belfort staat er nog, het is na de vernietiging in de tweede wereldoorlog prachtig gerestaureerd, maar wat is er van de gemeentelijke zelfstandigheid over gebleven? Hier is natuurlijk niet alleen de veranding van het Zwin debet aan.

Raad en BenW worden gehoord

Het ooit zo machtige Sluis wordt over het inpassingsplan voor het natuurgebied Het Zwin, net als de burgers, door het Rijk gehoord. Ze mogen hun mening geven, maar het Rijk in eerste plaats en de provincie in de tweede plaats bepalen wat er in dat rustieke dorpje het Retranchement gaat gebeuren. Zo gaat dat in Nederland anno 2010 met projecten van "nationaal belang". De gemeente heeft toch een streepje voor vergeleken met de burgers. Ze worden zowaar al bij het voorontwerp gehoord, terwijl de burgers dat pas na het definitieve ontwerp hun zienswijze mogen geven.

De voorbereiding van dit project valt niet meer onder de rijksprojectenprocedure, maar onder de rijkscoördinatieregeling van de nieuwe wet ruimtelijke ordening (2008). Dat lieflijke, rustige plaatsje Retranchement met zijn 405 inwoners en zijn prachtige molen en oude verdedigingswallen is ineens van zodanig belang dat het Rijk de regie van de besluitvorming over 10 ha ontpolderen van begin tot einde in eigen hand wenst te houden (artikelen 39a tot en met 39q WRO). De belangstelling van het Rijk betreft vooral de "kostbare" natuur van het Zwin, niet de bewoners.
Het Nederlandse deel kost 10 mio Euro en levert 10 hectare natuur op.
Dit alles omdat de regeringen van Vlaanderen en Nederland in hun opperste wijsheid hebben besloten dat er in het grensgebied bij het Zwin 120 ha ontpolderd moet worden. Anders zou de milieubeweging tegen zijn. Die had de vorige verdieping met succes tegengehouden en dat wilde Vlaanderen niet nog een keer.
Raadsleden van de gemeente Sluis toonden zich kritisch. Een groot deel van de raad heeft er moeite mee dat het aan Sluis wordt opgedrongen. Het project Vlaamse Baaien zal van grote invloed op het Zwin kunnen zijn. In welke mate is onbekend. Een reden voor uitstel.


Reacties van burgers

Na de vele vragen van vooral de oppositiepartijen in de raad en een pauze was er tijd en ruimte voor burgers om reacties te geven en vragen te stellen. Er werden presentaties gehouden door:
A.C. Basting, voorzitter van de dorpsraad
J. Schijve, bewoner van Retranchement
I.P. de Winne, bewoner van Retranchement
L. van Melle, namens actiecomité Red onze Polders
N. de Winne, voor generaties lang van Truzementse afkomst

Uit de toespraken van de "Truzementenaars" blijkt hoe het belang van zo'n prachtig dorpje en de leefbaarheid in de streek in het grote project Natuurherstel Westerschelde tot nu toe niet belangrijk was. Een politicus zei een keer dat het maar om 10 hectare gaat. Niemand kon die avond goed uitleggen waarom een camping aan de rand van het te ontpolderen gebied absoluut moet verdwijnen voor maar liefst 5 mio Euro. De dijk zou makkelijk langs de camping gelegd kunnen worden. Wij hebben het vermoeden dat het natuuurproject Het Zwin bewust in Zeeland én Vlaanderen moest liggen. Net als in het oosten van Zeeuws-Vlaanderen bij de Hedwige- en Prosperpolder. Dan moet zo'n camping maar rücksichtslos, kost wat het kost verdwijnen. Alles verankert in een Scheldeverdrag. De milieubeweging schrijft in haar standpuntsbepaling in 2001 dat ze door de gang van zaken bij de tweede verdieping wijs geworden is. Ja, wijs geworden hoe je een natuurproject kunt forceren, maar hoe je draagvlak van de bewoners uit een streek moet krijgen, nee.


Een duurzaam Zwin?

Het Rijksinpassingsplan is voer voor cabaretiers. In de middeleeuwen is het dichtslibben en verzanden van de vaargeul naar Damme en Brugge begonnen. Met man en macht heeft men geprobeerd dat tegen te houden. Het proces van verzanden bleek echter niet te stuiten en Brugge werd dat wat het vandaag de dag is, een laat-middeleeuwse stad die verviel en omdat voor modernisering in de afgelopen eeuwen geen geld was, een prachtige monumentenstad geworden, een pareltje uit de rijke geschiedenis van Vlaanderen.
In de 20-ste eeuw is de verzanding compleet en de kustlijn nagenoeg recht en dan komt men op het krankzinnige idee om een duurzaam intergetijdengebied te maken; alsof er van de geschiedenis niets te leren valt. De arrogantie van de 20/21-ste eeuw. Freek de Jonge ga je gang!
Het 120 hectare grote natuurgebied moet ook nog estuarium-kwaliteiten hebben. Alsof een inham aan zee na een uitbreiding met een plasje van 120 ha ineens estuariene natuur kan worden. Hét kenmerk van een estuarium is dat het zoet water met allerlei nutrienten van een bovenrivier krijgt. Dat is niet het geval. Er is moeilijk gedaan over het al of niet spuien van zoet polderwater via het Zwin, wat men kennelijke, gezien de MER niet ziet zitten. Met gezichten netjes in de plooi wordt beweerd dat met deze maatregel de Westerschelde gezonder zal worden. Hans Teeuwen ga je gang!
Zonder onderhoud zal het Zwin verder verzanden en alleen bij springtij en later alleen bij stormvloeden onderlopen, schrijft de MER. Nergens in de MER wordt aannemelijk gemaakt dat door het Zwin groter te maken er daadwerkelijk een duurzame situatie ontstaat. Er wordt wel uiteengezet hoe het Zwin over 10, 20 en 30 jaar weer zal verzanden. Zonder blikken of blozen wordt het plan toch duurzaam genoemd.
Youp van 't Hek zou je de helpdesk water (0800-6592837) voor ons eens willen bellen? Misschien nog wel interessanter dan T-Mobile.
Ondanks de bezwaren tegen het quasi-duurzaam uitbreiden van het Zwin ingebracht bij de startnotitie, de adviezen van de Commissie voor de m.e.r. en de toezeggingen in de Antwoordnota op de eerste inspraak, heeft de MER nog steeds de misleidende titel "Internationaal milieueffectrapport over structurele maatregelen voor het duurzaam behoud en de uitbreiding van het Zwin als natuurlijk intergetijdegbied".
Cabaretiers ga jullie gang!


Motie Meindertsma in de Eerste kamer

In het tweede debat over het natuurherstel in en de verdieping van de Westerschelde is bijna met algemene stemmen de motie Meindertsma aangenomen. Alleen GroenLinks was tegen. Daarmee heeft de Eerste kamer een krachtig signaal afgegeven. Samengevat komt het er op neer dat de Eerste Kamer wil dat bij bij de behandeling van de zienswijzen over het natuurherstel in de Westerschelde betrokken wordt dat het buitendijks alternatief van het waterschap onvoldoende beargumenteerd afgewezen is en dat de regering met instemming van de Tweede kamer aangegeven heeft het Natura 2000 beleid wil herzien. Van dat laatste was op 19 oktober jl. in Sluis nog niets te merken.



Retour Startpagina
Retour Krantenartikelen
Retour Ikmaakmezorgen-artikelen