Maandag 18 augustus 2009. |
ACHTERGROND, Van onze verslaggever Caspar Janssen
Gepubliceerd op 18 augustus 2009 07:35, bijgewerkt op 18 augustus 2009 11:23
AMSTERDAM - Dit is het begin van veel ellende over de Westerschelde, zegt Ed Nijpels. Ironisch genoeg ging het mis toen de zeearm Europese topnatuur werd.
Het is een schrale troost, maar oud-VVD-voorman Ed Nijpels had de huidige juridische perikelen rondom de verdieping van de Westerschelde, en de woede van de Vlamingen, voorspeld.
In april van dit jaar zei Nijpels dat het kabinet ‘het juridische moeras in trekt’. Dat was nadat het kabinet verrassend had besloten om de door de commissie-Nijpels geadviseerde ontpoldering van de Hedwigepolder niet door te laten gaan. Die ontpoldering stond al jaren te boek als de beste en goedkoopste manier om het verlies aan natuurwaarden door de verdieping van de Westerschelde – het grootste brakke getijdengebied van Europa en belangrijke stopplaats voor migrerende vogels – te compenseren. De commissie-Nijpels had dat nog eens bevestigd.
Maar het kabinet koos voor ‘goochelnatuur’, in de woorden van Nijpels. ‘Alle vooraanstaande deskundigen veegden de vloer ermee aan.’ En Vogelbescherming Nederland en de Zeeuwse Milieufederatie besloten prompt het door het kabinet aangedragen alternatief – het aanleggen van strekdammen in de Westerschelde – aan te vechten bij de Raad van State. Ze kregen gelijk.
‘En nu staat het kabinet dus middenin het juridische moeras’, constateert Nijpels. ‘Deze uitspraak van de Raad van State is het begin van nog veel meer juridische ellende. De Belgen én de natuurorganisaties hebben gelijk: Nederland houdt zich niet aan de afspraken. Dit is een internationale blamage.’
Nijpels is niet de enige die de problemen had voorzien. Ook de aan het Nederland Instituut voor Ecologie verbonden Vlaamse ecoloog Peter Herman (hij adviseert al twintig jaar over de Westerschelde), voert het huidige probleem terug tot het ‘rampzalige besluit’ uit april.
‘Vijftien jaar lang is er door tientallen mensen, door alle maatschappelijke partijen gewerkt om aan de wanorde rondom het gezamenlijk kustmanagement een einde te maken. Dat is gelukt. In het Scheldeverdrag is gekeken naar alles, naar verkeer, veiligheid, natuur. Er is een Milieu Effect Rapportage, een MER, gemaakt, met daarin de ontpoldering van de Hedwigepolder. En plots besloot het kabinet dat het ontpolderen niet doorging. Daarmee hebben ze het Scheldeverdrag onderuitgehaald en de MER ongeldig gemaakt.’
Volgens Herman waren de natuurorganisaties niet gaan procederen als de ontpoldering was doorgegaan. ‘Dat klopt’, zegt Annelies Luteijn van de Zeeuwse Milieu Federatie. ‘Wij waren het eens met het verdrag zoals het er lag. Daar is jarenlang over gepraat.’
Ironisch genoeg ging het mis toen de Westerschelde vorig jaar werd aangewezen als Natura 2000-gebied, als Europese topnatuur. Herman: ‘Toen is het dossier verplaatst van Verkeer en Waterstaat naar Landbouw en Natuur. Daar deed de agrarische achterban zich gelden. Die keerde zich fel tegen de ontpoldering.’ Net als de Zeeuwse CDA-achterban, de Kamerleden Ad Koppejan (CDA) en Lia Roefs (PvdA) voorop, met ‘doorslaggevende steun van premier Balkenende’, preciseert Nijpels.
Volgens Herman en Nijpels ging het kabinet ervan uit dat de Europese Commissie het Nederlandse besluit uit april zou terugdraaien. Herman: ‘Daarmee is de Vlaamse deelregering toen gerustgesteld. Maar het was een misrekening.
‘De Europese Commissie heeft er genoeg van om de kastanjes uit het vuur te halen van nationale overheden. Ze hebben gezegd: we doen pas over zes jaar een uitspraak.’
Nijpels: ‘Het kabinet wilde zich achter de rug van Europa verschuilen. Eigenlijk zeiden ze: dit besluit is zo slecht, dat draait Europa direct terug.’
Het kabinet zal nu zelf op zijn schreden terugkeren, vermoeden Nijpels, Herman en Annelies Luteijn. Nijpels: ‘Als het kabinet verstandig is, trekt het zich terug uit het moeras en besluit het alsnog de Hedwigepolder te ontpolderen.’
Herman: ‘Ze zullen de druk van de Vlamingen als argument gebruiken.’
Terug naar Startpagina
Terug naar Krantenartikelen
Terug naar Ikmaakmezorgen-artikelen
Misleiding of slechte journalistiek, of beide?
door de web-redacteur.
ZIERIKZEE, 21-8-2009.
Als je het Westerschelde dossier een beetje kent, dan weet je eigenlijk niet wat je met zo'n artikel als hiernaast aan moet. Je kunt wel blijven corrigeren en nuanceren. De Volkskrant is niet de enige krant die op deze manier over het Westscheldedossier schrijft.
Nijpels heeft opdracht niet uitgevoerd
De cie. Nijpels heeft de opdracht om een alternatief voor ontpolderen te zoeken niet uitgevoerd. Ze kreeg 'carte blanche' en mocht in de hele delta naar alternatieven zoeken. En wat was het advies? Ontpolderen, want het is het goedkoopst; de Belgen betalen het grootste deel! En ga onteigenen; die lastige Zeeuwen moeten hun mond houden! Ik ga mijn opwinding over Nijpels's advies in 'Het fenomeen Commissie Nijpels' hier niet herhalen.
Dat Nijpels nu zijn gram haalt is begrijpelijk, maar dat een krant als de Volkskrant dat zonder enige kritische noot overneemt is opmerkelijk. Hij heeft zich met zijn, in het dure Hotel des Indes bivakkerende commissie, voor het karretje van een politieke commissie laten spannen.
Raad van State
De Volkskrant zit er helemaal naast. De ZMF en de vogelclub hebben helemaal niet het aanleggen van strekdammen in de Westerschelde bij de RvS aan de orde gesteld. Ze hebben bezwaar tegen de verdieping aangetekend vanwege de onnauwkeurigeheden rond het 'slim baggeren'. Leest u de uitspraak van de RvS zelf. De strekdammen komen in de uitspraak zelfs niet voor. Het is bedenkelijk dat de hoogleraar Herman, die als getuige-deskundige bij de zitting van de RvS aanwezig was dit wetend, in het interview iets heel anders vertelt.
Misleiding én slechte journalistiek dus.
Overigens hadden tegenstanders van ontpolderen ook bezwaar tegen de verdieping van de Westerschelde aangetekend. Alleen zij hebben zich na het besluit van de regering teruggetrokken.
De bezwaarschriften van de milieubeweging tegen de verdieping zijn van augustus vorig jaar, van ver voordat de regering de beslissing nam om een alternatief voor ontpoldering van de Hedwige te uitvoeren. Het klopt dus niet dat de milieubeweging niet zou procederen als de ontpoldering was doorgegaan, want men was al begonnen voordat de regering die beslissing nam.
Goochelaar Nijpels
Nijpels noemt het besluit van het kabinet 'goochelnatuur'. Het is eerder zo dat Nijpels zelf in dit dossier als goochelaar getypeerd kan worden. Hij heeft zijn commissie samen met deskundigen van instituut Deltares, die de Hedwigepolder de meest ongunstige plek voor ontpoldering noemden, een rapport met tegenovergestelde conclusies laten schrijven. Dat was goochelen, want tijdens de hoorzitting in de Tweede kamer over het natuurherstel stond de directeur van Deltares achter beide rapporten. Zie Rel ontpoldering Zeeland in de Telegraaf van 19 februari 2009 en Adviezen van Deltares aan de Levende Delta/ZLTO.
Het Scheldeverdrag
Er wordt gesuggereerd dat het Scheldeverdrag aan de wanorde rond het gezamenlijk beleid van de Schelde een einde gemaakt heeft. Als een krant dat klakkeloos overneemt en zo'n uitspraak niet nuanceert is het gewoon slechte journalistiek. Voortdurend hebben partijen het overleg onder druk gezet en gedreigd met juridische procedures als ze hun zin niet kregen. Vlaanderen vindt dat de verdieping onvoldoende is voor de steeds grotere schepen. De veiligheid tegen overstroming is helemaal niet goed geregeld. Bij Antwerpen is de veiligheid gelijk aan die bij New Orleans (1:70!) en bij de Nederlandse grens stijgt die veiligheid naar 1:4000. In 2005 dreigden Zeeuwse organisaties naar de Raad van State te gaan als er niet voldoende financiële compensatie zou komen voor Zeeland.
Zo'n Scheldeverdrag is het resultaat van pure koehandel en vindt geen instemming bij de bevolking. Iedereen haalt eruit wat eruit te halen is. Die koehandel ging door t/m de minister-presidenten. België hield de HSL tegen om het Scheldeverdrag er door te krijgen. "Met een pistool op de borst hebben we het goed moeten keuren", zei VVD-er Heijning ooit.
De gezamenlijke milieubeweging heeft die 1700 ha ontpolderen in Vlaanderen en Nederland uit de onderhandelingen gesleept. Lees de toespraak van van Mierlo uit 2005 voor de leden van de ZMF maar. "Dat klopt" zegt Annelies Luteijn van de ZMF indirect in het artikel hiernaast in de Volkskrant.
Juristen zien in EU-regels geen plicht tot ontpolderen. Dat is heel wat anders dan Nijpels hiernaast beweert. De Zeeuwse statenleden voelden zich na de hoorzitting in de Tweede Kamer misleid door verkeerde informatie over de Europese verplichtingen.
De gezamenlijke overheden hebben middels de organisatie van ProSes geprobeerd om via de Ontwikkelingsschets een Scheldeverdrag met draagvlak in Vlaanderen en Zeeland af te sluiten. Dat is mislukt! Het resultaat is een verdieping die niet diep genoeg is, veiligheidsmaatregelen tegen overstroming die onvoldoende zijn en geen rekening houden met zeespiegelrijzing en de gecreëerde natuurlijkheid is slechts symboolnatuur door wat ontpoldering om de natuurbeweging tevreden te stellen.
Juridisch Moeras
De Westerschelde is sinds de 16-de eeuw al een juridisch moeras. Lees daarover de visies van een Nederlander en een Vlaming.
Het idee van Nijpels, Herman en Luteijn dat, door alsnog de Hertogin Hedwigepolder te ontpolderen, het kabinet uit het juridische moeras is, is natuurlijk onzin.
De Westerschelde verdiepen middels een noodwet en het alternatief van de Nederlandse regering inhoudelijk op waarde schatten is waarschijnlijk het beste wat in de huidige situatie gedaan kan worden, volgens de web-redacteur.