Bron: Volkskrant, 3 jun 2011.

De Hedwigepolder, de Zeeuwen en het water: een emotionele combinatie

door Marcel van Lieshout

De omstreden polder in Zeeland moet wel onder water worden gezet, zegt de Vogelbescherming. Dat is natuurcompensatie voor de verdieping van de Westerschelde.

In het luchtruim van 'Nederlands meest unieke natuurgebied, na de Waddenzee' (aldus ingenieur Bert Denneman van de Vogelbescherming) , bijna uniek vanwege de vogels, is deze ochtend geen vogel te zien. Niet op vierhonderd meter hoogte althans, en in de diepte is er ook al geen te ontwaren.

Er lijkt deze morgen maar één vogel boven het estuarium van de Westerschelde te zijn en die is van ijzer.

Per microfoon van zijn headset, mede bedoeld als bescherming tegen het lawaai in het vierpersoonsvliegtuigje, legt Bert Denneman uit waarom alle vogels lijken te zijn verdwenen. Dat komt mede door ons, de angstaanjagende ijzeren vogel. Dan: eb ebt weg en de schorren en slikken en zandplaten dreigen onbereikbaar te worden voor de steltlopers. Plus: in deze tijd is de wintervogel alweer gevlogen en is de zomervogel nog in beschutting aan het broeden.

Sternkolonie
Maar ze zijn er wel, stelt Denneman gerust. Ergens daaronder, gebaart hij, bij de monding van de Westerschelde is 'een van de belangrijkste sternkolonies van Noordwest-Europa'. Twintig minuten oostwaarts vliegen, bij het Verdronken Land van Saeftinge, vertelt Denneman met de stelligheid van de deskundige dat zich hier de 'vliegende vegetariër' massaal ophoudt. Al zien we die niet.

Het Verdronken Land is inmiddels zo aangeslibd en dus hoger geworden dat de grauwe gans er geweldig kan grazen. Zo vauit de lucht lijkt niets van het estuarium op wat het daadwerkelijk is, want het zogenaamd Verdronken Land komt gewoon weer omhoog.
Zie hier de kern van het raadsel de Westerschelde: de langste zeearm van Noordwest-Europa, parel van getijdenatuur. Een estuarium dat onder de strengste Brusselse natuurregelgeving valt, want dit vind je nergens. Zout én brak, dan weer eb, dan weer vloed. Omzoomd door vruchtbare kleipolders, druk bevaren door immens grote schepen.

Het waarom van de onderwaterzetting
Nog één keer legt de organisator van het vliegtochtje uit waarom de derde verdieping van de Westerschelde ertoe leidt dat de Zeeuwse Hedwigepolder wel onder water móet worden gezet. En waarom 'we' dan pas op de helft zijn van de verdragswettelijke natuurcompensatie voor de verdieping van de vaargeul. En waar dan het beste die andere helft, ook driehonderd hectare, estuariene natuur kan worden gevonden.

Wat de Vogelbescherming betreft niet aan de Zeeuws-Vlaamse kant maar aan de andere kant van het water. In de zogeheten Zak van Zuid-Beveland moet landbouwgrond maar wijken voor water. De Van Hattum-, Zuid- en Everingepolder kunnen worden geofferd, vindt de Vogelbescherming. 'Hoef je maar twee boeren uit te kopen en zijn we zwarte bessen en uien kwijt', zegt Denneman.

Opstand
Twee boeren slechts! Maar Denneman maakt zich geen illusies. Al laat je in Zeeland één volkstuintje door de Westerschelde overstromen, dan nóg komt half Zeeland in opstand. Komt daar weer die merkwaardige riedel, zucht de landschapsecoloog: een Zeeuw geeft geen land aan water terug, Zeeuwse polders zijn zeer productieve landbouwakkers, er is honger in de wereld, enzovoort enzovoort. Denneman: 'Door de verdieping heeft de Westerschelde meer ruimte nodig! Het is juist veel veiliger als we die ruimte geven.'

Inhoudelijke argumentatie telt niet, concludeert Denneman uit het zich al sinds 1995 voortslepende Westerschelde-dossier. Zeeuwen reageren emotioneel en Den Haag heeft ontpoldering gepolitiseerd. De dreiging dat de Hedwigepolder onder water wordt gezet, als natuurcompensatie voor economische activiteit, leidde twee jaar geleden tot een diplomatieke 'oorlog' tussen Nederland en Vlaanderen. Gaat Nederland binnenkort nóg niet over tot die ontpoldering dan wil de Europese Commissie lidstaat Nederland voor de rechter slepen.

Poldertje
'En dat allemaal voor een poldertje', zegt Denneman en het microfoontje van de headset schudt mee. Voor het overheidsprogramma Ruimte voor de Rivier (verbreding Rijn, Maas en Waal, IJssel en nog meer) is een veelvoud aan landbouwgrond aan water geofferd, maar hoegenaamd niemand gaf een kik.

De vogels laten zich niet zien, deze ochtend, maar de ijzeren vogelcirkelt inmiddels boven de gewraakte Hedwigepolder. Vanuit de hoogte, zonder uit de hoogte te doen, 'recenseert' Denneman de Hedwigepolder, een stukje land tussen Terneuzen en de haven van Antwerpen. Nog geen eeuw oud, niet heel erg bijzonder. Mooie strakke weggetjes met aan weerszijden bomen. Er woont en werkt een handjevol boerenfamilies. 'Wél prima wandelgebied.'

Bert Denneman wijst naar beneden op ogenschijnlijk her en der neergekwakte bosjes in de polder. 'Is ook al geen echte, waardevolle natuur. Sterker, ze zijn voor heel andere doeleinden aangelegd. De Belgische eigenaar van de polder en zijn familie zijn jagers.'

Terug naar Startpagina
Terug naar Krantenartikelen
Terug naar Ikmaakmezorgen-artikelen

De Vogelbescherming en de Westerschelde: een gevaarlijke combinatie

ZIERIKZEE. Door het hier naast afgedrukte krantenartikel uit de Volkskrant verspreidt de Vogelbescherming grote onwaarheden over de Westerschelde. De verdraaiing van feiten is van dien aard dat er wel over "de Groene Westerschelde Leugen" gesproken moet worden.

Schrijver/journalist Conny van Gremberghe schreef al een tweet over dit Volkskrantartikel: "De arrogantie van de vogelaar en Randstadjournalistiek in optima forma".

De campagne "Stop De Groene Leugen" werd gevoerd door de mosselvissers tegen de milieubeweging die de mosselvissers nagenoeg van de Waddenzee willen hebben. Uit de recente foto rechts hiervan blijkt dat dat conflict nog niet de wereld uit is. Een bord langs de weg in Nieuwerkerk op Schouwen-Duiveland wordt steeds weer door onbekenden overgeschilderd om door de eigenaar weer vernieuwd te worden. De PZC wijdde er zelfs een artikel aan. Je gebruikt zo'n formulering niet gauw, maar voor de Westerschelde wordt door de overheid (lees ons artikel uit 2008) en milieubeweging argumenten aangedragen dat er wel van een Groene Westerschelde Leugen gesproken moet worden. Een toelichting.

Natuurcompensatie
Ontpoldering is helemaal niet afgesproken als compensatie voor de verdieping. Door "slim" te baggeren (storten aan de randen van de platen) heeft de verdieping volgens de MER geen schadelijke gevolgen voor de natuur. Officieel staat in de Besluiten over de verdieping dat ontpolderen afgesproken is als natuurontwikkelingsmaatregel zodat de natuur in de Westerschelde robuuster zal worden en tegen een stootje zal kunnen. Ontpolderen rond de Westerschelde is geen natuurcompensatie, maar een door de milieubeweging afgedwongen natuurmaatregel. De lezers van de Volkskrant zijn door Denneman met zijn ludieke "vogelvlucht" over de Westerschelde flink op het verkeerde been gezet.

Dit vind je nergens
Nog zo'n uitspraak van de Vogelbescherming die niet waar is. Het ministerie van LNV had er ook een handje van. Op een kardinaal moment in de besluitvorming over de Westerschelde schreef LNV in 2007 naar de Tweede Kamer dat er in geheel Noordwest Europa maar twee Natura 2000-gebieden zijn waar habitattype 1130 estuaria voorkomen; te weten de Westerschelde en de Eems-Dollard.
Engeland, Ierland en Nederland hebben respectievelijk 4.895, 3.125 en 933 km² aan mariene beschermingszones vastgesteld. Nederland heeft als kleinste land van deze drie het meeste estuarium H1130 als beschermingszone opgegeven. Engeland heeft 90 estuaria van totaal 308.000 hectare, waarvan er maar 21 aangemeld zijn. (Ter vergelijking: de Westerschelde en Saeftinghe zijn 42.752 ha groot) Nederland is echt het beste jongetje van de Europese klas zijn. We worden in Nederland zwaar misleid door de overheid en de milieubeweging betreffende het zogenaamde unieke karakter van de Westerschelde.

Inhoudelijke argumenten tellen niet
Dat verwijt de Vogelbescherming de Zeeuwen. Dat verwijt is helemaal wederzijds. De Vogelbescherming is ook maar een belangenvereniging die eenzijdig opkomt voor alleen vogels. Dat mag, maar leidt bij hun tot dat wat zij hun tegenstanders verwijten. Freudiaans noemt Denneman in het Volkskrantinterview niet het argument van vervuiling van de Westerschelde. Inmiddels kunnen we aantonen dat zowel de politiek, de overheid als de milieubeweging alle rapporten over vervuiling in de Schelde en Westerschelde negeren. In de Ontwikkelingsschhets 2010 komen ze niet voor, alhoewel ze er wel waren.
De laatste informatie in deze:
Imares heeft in opdracht van het ministerie van EL&I gerapporteerd dat de te ontpolderen Hedwigepolder net zo zal vervuilen als de er naast gelegen schorren en slikken Groot Buitenschoor. Het sediment zal boven de normen vervuild zijn met de giftige stoffen uit de Schelde, evenals het Groot Buitenschoor. Het gevolg is dat de vogels uit dit gebied allerlei aandoeningen krijgen en zelfs het immuunsysteem van de vogels wordt aangetast en via de eieren worden gifstoffen doorgegeven aan de jongeren. (M. van den Heuvel-Greve, 2010. Zie samenvatting)

Slechts twee boeren
Het bagatelliseren van het ontbreken van draagvlak voor ontpolderen maakt standaard onderdeel uit van de Groene Westerschelde Leugen. Er is veel onderzoek gedaan naar het draagvlak voor ontpolderen in Zeeland. Het laatste onderzoek is in opdracht van Omroep Zeeland in 2008 door Interview NSS gedaan. 59% van de ondervraagden waren tegen ontpolderen en slechts 17% voor. Opvallend is het lage percentage voorstanders van ontpolderen.
Het gaat niet om de emoties van die enkele boer die zijn land moet verkopen, maar om het merendeel van de 330.000 Zeeuwen.

Meer ruimte nodig
Ook dit argument van de Vogelbescherming klopt niet. "Ruimte voor de rivier" geldt voor het rivierengebied, maar zeker niet voor de Westerschelde, zoals Denneman beweert. Het is bedoeld om de grotere regenwaterafvoer door klimaatverandering op te vangen. Voor een, naar zee steeds breder wordende, zeearm als de Westerschelde is het gevolg van verdiepen en verbreden dat de hoogwaterstand bij Antwerpen gigantisch toeneemt. In combinatie met de stijgende zeespiegel, een laag gelegen achterland en te lage dijken is het in Vlaanderen wachten op een overstroming. De veiligheid neemt juist af in plaats van toe. Ontpolderen is geen ruimte voor de rivier, maar ruimte voor de zee, is een uitspraak van ir. Wil Lases voor BN/DeStem. Ontpolderen en verdiepen van de Westerschelde zal onherroepelijk tot een dam in de Westerschelde leiden. Samen met historisch geograaf dr. Adrie de Kraker plaatsten Lases het natuurherstel en ontpolderen in de Westerschelde in historisch perspectief. (Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis nummer 2, 2009) Lees de uitgebreide samenvatting. Dit blijkt een heel ander perspectief dan in de Ontwikkelingsschets voorgesteld.

Aktie!
Het is hoog tijd dat Zeeuwen met protestborden, een open brief en een persbericht naar de Vogelbescherming in Zeist trekken.